Vandaag tijdens het onderwijsfestival van Verus zat ik daar, als trotse moeder, vooraan in de zaal. Mijn zoon stond op het podium met de ‘Goed dat jij er BAND’ (schoolband), en gaf een geweldig optreden samen met Diggy Dex voor een volle zaal onderwijsprofessionals.
Ik was er voor een ochtend genieten van de muziek en het resultaat van de wekelijkse repetities en inzet van de band te zien. Terwijl de muziek de zaal vulde, volgde ik tussendoor ook het programma met Dirk de Wachter – mijn eigen vlammetje, dat soms even dooft in het hectische dagelijks leven van ‘alleen’ werken, werd aangewakkerd. De complete ochtend herinnerde me weer aan wat echt belangrijk is in het leven en in het werk dat ik (wil) doen.
Mijn zoon in de schoolband achter de piano, was voor mij een waardevol moment om bij te mogen zijn. Met als extra bonus, alles wat er rondom de muziek gebeurde. Er werd een vraag gesteld aan Dirk de Wachter, panelleden en alle leerkrachten: “Als je één uur per week les vrij zou mogen invullen, wat zou jij dan onderwijzen?” Antwoorden als psychologie, filosofie, ethiek en mindfulness kwamen voorbij. Prachtige dingen. Maar wat mij raakte, was wat Dirk zei: “Het leven is leren, en dat gebeurt vaak buiten de lesplannen die wij bedenken.”
Als (gezinshuis)ouder heb ik ervaren dat kinderen en jongeren niet allemaal ‘volgens plan’ en verwachtingen bepaalde (levens)lessen en gedrag (kunnen) leren.
Daar wordt het leven dan soms wel ingewikkeld voor hen. Maar ik voel het zelf ook vaak als er iets van wat ik doe gevonden wordt. Wat ik dsn veel hoor en me zelf ook nogal eens hoor zeggen is ‘het helpt om te kijken en te weten wat er onder het gedrag zit. Na het anlyseren kan ik het wellicht een soort van verklaren, juiste hulp inzetten etc.
Terwijl diep van binnen ik veel meer ‘gewoon’ de benadering van oprechte aandacht, ík zie/hoor je, verbinding en ‘ik ben er’ en ‘heb vertrouwen in je kwaliteiten”‘ uitstralen, zodat er ruimte en een willen ontstaat om te proberen en te leren in een tempo die past en niet is opgelegd. Het voelt vaak als ‘zo simpel’ kan het toch niet zijn. Maar dan denk ik aan de R (reguleren) van Route56, één van de belangrijkste pijlers om überhaupt aan ontwikkeling, uitdaging, toekomst en empowerment toe te komen.
“Juist die momenten, buiten de boeken en schoolplannen om, zijn vaak de meest waardevolle lessen.” Ik realiseerde me weer hoe ik weer verstrikt raak in de verwachtingen van buitenaf en ‘het goed willen doen’, waardoor mijn eigen visie en wie ik wil zijn naar de achtergrond verdwijnen. Wanneer dat gebeurt, merk ik dat mijn energie en vertrouwen in wat ik doe afneemt. Op dat moment val ik vaak terug op theorieën en interventies, in de hoop weer de juiste weg te vinden. Maar juist dan voelt (professioneel) opvoeden voor mij onnatuurlijk en ongemakkelijk. Het botst met wie ik wil zijn: authentiek, werkend vanuit verbinding, autonomie en leren door te proberen.
Wanneer ik me echter weer bewust ben van wat ik doe en wat ik wil, kan ik het omdraaien. Dan kan ik ook weer de kleine momenten zien die er wél zijn bij een jongere, de momenten waarop ze wat ze al kunnen, heel goed doen zelf weer beter zien. Mijn ambulant begeleider wees me daar laatst op, toen ik dacht dat ik niet echt verbinding en ontwikkeling zag. Zij benoemde juist de kleine, waardevolle momenten die iets anders zeiden en ik over het hoofd had gezien.
Wanneer ik te veel focus op het “goed doen” volgens regels en kwaliteitskaders, verlies ik dus energie, doordat ik de verbinding met wat ik belangrijk vindt en daarmee de verbinding met de jongere verlies. Er blijft dan te weinig ruimte om het leven te leven en daaruit te leren.
Als gezinshuidouder wordt er natuurlijk van me verwacht dat ik wel iets bereik. En ik merk dat ik iets bereik als ik aanwezig ben, oprechte aandacht heb en steun biedt. Zoals Diggy Dex in zijn nummer ‘Wie je bent’ zegt: “Wat anders kan ik doen dan naast je te staan, zien wat nog niemand ooit heeft gedaan?” Dat is wat ik steeds meer probeer te doen: naast de jongeren staan, hun groei in hun eigen tempo zien, en zo bij te dragen aan hun ontwikkeling.
Leven is leren
Want de jongeren met gedrag, wat we niet altijd begrijpen, hebben vaak andere en uitdagende levenslessen gehad, lessen die ik nooit heb gehad. Daardoor begrijp ik hun gedrag en ontwikkeling die soms net anders is dan gemiddeld wellicht ook niet helemaal. Wat ik wel zie is dat ze ontwikkelen in een tempo die boven het gemiddelde uitgaat door geduld, liefde en er gewoon zijn voor ze. Dit gaat dan niet zonder weerstand, zonder emoties met flinke uitschieters en frustratie.
Liefst wil ik dan dat dat gedrag beter wordt afgestemd op de verwachtingen van de omgeving. Dat het gras niet groeit door eraan te trekken is dan soms wel frustrerend. Dan mag ik weer even terug naar kijken en het benoemen van kwaliteiten van jongeren, zodat ze daarmee in het licht kunnen gaan stappen. Aldus in het liedje van Diggy Dex: “Leven is de overwinning op zich al”.
Wat er al is zien
Als gewoon mens thuis als in het werk dat ik doe hoop ik door me steeds weer bewust te zijn en minder hard te werken dat zaadjes in vruchtbare grond landen en er ruimte is intstaan dat ze kunnen ontkiemen.
Wie je bent
Uiteindelijk willen we allemaal hetzelfde: we willen liefde voelen.
In de muziek klinkt de waarheid zacht,
Dat er soms teveel wordt verwacht.
Liefde, aandacht, simpel en puur,
Dat is de basis, voor lange de duur.
We leren van elkaar, elke dag,
Ieder op zijn eigen pad en tempo als dat mag
Wie je bent, dat is wat telt,
Laat je kwaliteiten stralen, jij bent al een held
Dus doe gewoon, zie wat er is,
Want het leven is leren, er is niks mis
probeer en vindt, in elke stap die je doet
Samen groeien we, hand in hand, als er minder moet
